"Kei Laifa: Kawl Boruak le Kei"
Ka ngakchiat tein kawlca, kawl nunphung le sining cawngmi ka si ko nain cu ka cawnmi vialte bal cu ka tlaihchan taktak bal hna lo. Sianginn kai i ca cawn hi ka zuam lo ruangah maw si hnga? silole ‘Kawl’ timi le cu he aa pehtlaimi paohpaoh hi dah ka rem lo bia dah a si hnga tihi ka ruat tawn. Cu i keimah le keimah lehnak kaa pek mi cu hihi a si: Sianginn kai cu ka zuam ko; nain ‘Kawl’ timi le cu he aa pehtlaimi paohpaoh cu ka huat bia, kaa ti.
Cucu, tehte kan pek khawh: Hakha ahhin, keimah kaa theih tawkah, Laica hi sianginn taktak ah kan cawng kho bal lo. Phiang kum vuikhat tibantuk tein, biaknak lei nih an tuah khawh caan te lawng ahhin kan cawng kho tawn. Cu bantuk caanttha a um caan ahhin cun ka si khawh chungin caan pek hi kaa zuam. Laica cawn ding i sianginn kai cu, keimah tluk cun aa zuam mi le tei a ma mi an um lai lo, kaa ti ngam. Kaa ti ngamnak a ruang zong cu—Laica cawnnak kan ngeih paoh ahhin cun pakhatnak peng ka hmuh ruangah a si—zuamnak le teimaknak tel lo cun fawi le bai ah tlinh mi si lo cu mu. Cu pinah, Laica tial hi ka uar, a rel zong hi ka huam tuk, kan Lai nunphung zong hi ka sunhsak tuk ve hna, i Laimi nih tuanbia kan i ngeih mi tete hna zong khi ka uar ngaingai hna. Tahchunhnak ah, ‘Zawl Tling le Ngan Bawm’, ‘Dardin le Duh Mang’…tbk pawl khi…
Cozah sianginn i ca kan cawn tikah a zeipaoh kawlca in cawn dih a si. Culak i ka huat cem mi hi amah ‘kawlca’ lila ‘Myanmarsa’ timi hi a si. Adang ca cu kawlca in kan va cawn ko zongah full-mark lengmang ka hmuh lo hmanh an si ah, 80-90 % lengmang hi ka mark an si. Asinain, ‘myanmarsa’ ca tu ahcun 42 in 48 kar lawngte hi ka mark an si lengmang ve, mark 40 ah awn si cu mu—awng fangfang te bak khi a si, hahaha.
Hiti rumro in ‘Kawl’ timi remlo ding le huat ding ahhin ho hmanh zong nih thi an ka rawnh lo i, ruahnak le bia le hla a si ah, an ka kheih in an ka tuh lemlo. Asinain, keimah pumpak hmuhtonnak nih ‘Kawl’ timi remlo ding le huat ding ahhin tampi a ka cawnpiak rua dah ka ti. Kawlmi he hin kan zawng aa keihkawh kho hrim lo. Cucu a ruang cu, Hakha i bawifa ruang deuh le ralkap ruang deuh ahhin a si lai dah ka ti, cun ralkap nupi rual—thil a ba in lak a tthawng tak nain, neh hnu ah men pek aa tim ti loi pawl mu...
Hakha i ralkap bawifa hi sianginn ngakchia lawng hlah, saya/sayama te tiang nih a hlei hluat tukin upatmi le ttihzah mi an si. An fim tuk maw? An thiam tuk maw? Naisai. An hruh tuk caah le kanmah kan ralchiat tuk caah si ttheo lai dah ka ti. Kawl bawifa hi ka rem lo cemmi minung an si lai dah ka ti fawn. A ruang: an ning a hngal, an bo, i midang zei ah a kan rel lo.
Cun kawl ralkap! Hakha kawl ralkap cu kut dok bantuk an si ka ti hna. Anmah le keimah kar i hmuhtonnak chiakha mi tampi lak ah, a luancia 2007 lio thil a cang mi kong char ka duh.
Hitihin a si: Kawpi hlum dum kan rak tuah. Innhmai dum kulh chung ahcun hlum 70 hrawng kan cin. An hlum a ttha, i a khal bakin an khal. Ka nutar hrimhrim nih cun, aa uar tuk hna. Zing le zaan in, felfai tein, a zohkhenh peng mi zong an si fawn. Asinain, zingkhat cu, kan vun thawh cu aw—kawpi hlum dum an vun zoh cu—kan thin a hung, kan ttah ha a chuak. Kawpi hlum dum chung i mah vialte kawpi hlum vialte cu pakhat te hmanh taang loin an rak lak viar hna. A taang mi cu kawpi an i hlumnak ngiang le ralkap kedenbut neh lawngte…(Ka nutar hoi hna cu ngaichiat tuk par ah chet law tiah a volh pamh hna i, chiat a serh hna. “An duh ah a hal zong in a kan hal awk!!” tiah a zai cu mu.) Cu chap lo ah, kawpi hngawng chia an hlem mi vialte cu kan inn thlang phaizawng kung tang ahcun a pon bakin an rak pon viar hna. Zeiti awk hngalh lo ah kan rak char viar hna i, vok kan rak pek hna…
Cu ni thok cun, kawl ka huat hna ning hi let thum le let li in a karh. Cucu, tehte kan pek khawh: IBC nih an biakinn tangah Laica cawnnak an rak tuah (2007 hrawng tthiamm ah a si rua dah ka ti). Cu ahcun zeibantuk ‘vuanci’ dek a si ka fiang ti lo, cu pa nih cun a fapa a rak kaiter ve. Inn ah a mah lawng a um caah hawi a ngei lo a rak ti. A cozah sianginn kan kaitti nak ka rem pah ziar ti lomi a si caah, “Kawl bator,” ka rak ti i ka rak velh. Fak bal in ka rak ti lo. A thaizing ah a pa he an ra i thongthlak an ka timh. Keimah kum 12 hrawng ka si lio a si. Saya Ceu Kam nih a rak ka nawl piak…
Cu hnu ahcun kawlmi hi zeitin dah lehrul ka cham hna lai ti rumro lawng tein khua ka khang. Hi kong he pehtlaih in tuanbia ka ti hnga maw, silole a luancia thil cang mi ka ti hnga dah, pahnih in chimh kaan duh.
Pakhatnak: Kawl Titoih Puai.
Laimi zong nih hin, a hlei in nungak tlangval in kum tling lo ngakchia tiang, kawl titoih puai cu an rak uar tuk cio ve. Aruang bik cu, duh tawk in zu an ding an ei khawh caah le, sualnak phunkip an tuah khawh caah a si lai dah ka ti. Cu pinah, Lai sianginn ngakchia rumro cu ti toih puai sunhsaknak caah cun lam le kuiter cu an rak si ve hoi.
2000 kum zeizat a si ti ka cing ti lo. Cu ahcun ‘Ti-cian-Puai’ timi cu a rak um hoi. Cu ahcun anmah kawlmi nak hmanh in Laimi a kalmi kan tam deuh. Hakha ti har chinchap he khin ciap viar in ti cu an vai toih i an i nuam ngai cuh. Cucu ka ruah ah ka celh lo, ka thinhung i ka ning zong a zak. Cucaah thil pakhat khat ka tuah lai kaa ti. A zaan cu a donghnak zaan a si caah ‘puai cice’ (hunghlai) ngai cun an tuah. Kei le ka hawile rual zong ‘puai kan hrawk lai’ tiah kan i thawh ve. Kan inn in ti-thah kan rawnnak, ngiang ngei simi, kio khat can hrawng in a sau i, datbu nganmi nakin tlawmte a ngan mi tithah chiahnak cu kaa put.
‘Sui-Mioh-Daw’ kam i horkuang chung um nawncek cu khat tirhterh in kaa rawn. Cu ahcun kawlpa pakhat le nu pahnih motorcycle in an ra. Ka hawile nih lam an kham hna i kei nih ka toih hna. Ka toihka hna ahcun, “Cezu, cezu,” a kan ti. Kaa lawm, tinak a si rua, hahaha. Ahnu ah a rak kan dawi. Asinain, kanmah kan si lo tiah kan i pheh. Zaan a si cang caah—kan mui fiang in arak kan hliah kho ve lo—vantthat ah zeitin a kan ti thai lo. An rim le khok cu zawng khek nakin a nam deuh. Cuticun, sml pasarih in pakua tiang, teima ngai in nawncek hang cu kawl kip kan hmuh mi paoh kan toih hna. Kan ttin lei ah, kanmah Hakha nungak bak (ka theih mi an si) kan ton hna. Kawl holh in an i chawn. An ri supsap pah rua dah ka ti. “Tuzan ti-cianpuai cu nuam bak si,” tiah an i ceih pah len. Sang Zual pa tein inn chak i tiluhor hmete chung um nawncek hang cu khat lak te cun kaa than tthan. An hnulei cun, khulrang in ka dawi hna i ka va toih hirhiar hna. Ka toihka hna ahcun an i nuam ngai, “Hasi!” an ti pah khin an ni pah len.
Asinain, ka vun tlik taak hna hnu, anmah he kar hra tluk hmanh kaa hlat rih lai lo, cu ceo ahcun a rim cu an theih. “Ek ma si?” tiah chaklei kam nu nih a hawinu cu a vun hal. “Silo ei, nawncek hang a si,” tiah a hei ti khi ka theih khawh. Cu ahcun ka hawile cu thi deng in an ni. Pakhat nu nih cun, “Nan zang tete he a vun kan ti,”—a aw terek bakin mu. “Kawl ma nan si Lai?” tiah a lang cun ka hei hal hna. “Ngakchia nih na ning hngal hlah! Kan bengh lai!” tiah thlanglei kam nu nih a vun ka hro. Zung Lian nih, “Vaa ciap uh! Vaa cei ko uh! Kawl uar tuk men.” tiah a ti ve hna. Cu hna pahnih cu an thin a hung taktak. Ahlei in orh-lei kam i a um minu; atu le tu tein a kan pamh len.
Pahnihnak: Kawl ralkap sinum tlangval pahnih
Hi thil cu ramdang ka kal lai ah a cang mi thil a si, 2009 kum thokka hrawng ah. Hakha khuati caan cu November thla cun kih hram aa thok cang i, a fawinak cun February thla tiang cu a kik. Hi thil hi January thla dongh lai a cang mi thil a si.
Hitihin a si:
Kannih hi YMCA chak ah kan um. Kan sang ngachia hi kan tam lo, kan tlawmte. A um mi hnihkhat tete hmanh nih hin ramdang ah a kan kaltaak dih. Cu chap lo ah kannih zong a kal deng ding kan si cang.
Kan umnak lam lei in Kawlmi an umkal lengmang cu kan hmet tein kan theih mi a si. Zaan khat cu kan sang ngakchia ummi vial zet cu kan i khawm; kan za tein minung pariat kan si. Mah ahcun, kan upa cem pa nih a kan timi cu, “Hika kan inn hmai lam ahhin Kawlmi ka hmuh lengmang ko hna—tuzan cu anmah ‘rap’ chia hna usih,” a kan ti. Kan lung a thawh ning hi khuaruahhar khi a si. “Puaici puai kawng,” kan ti pah cun inn pawng thinghreu kip cu kan khawm i, inn hmai ahcun mei cu alh phup le ceu pup cun kan kau. Cu hnu ahcun tuah ding kan i fial.
A pakhatnak rian: Lam lai ah thahau chiah
Hre Lian Kio inn kar le a nga-kaan kar i lam hi a kau ngai. Kattazia ttha tein phah mi zong a si i, umkalnak zongah zapi-zaran nih hman mi a si. Cu mui padap le zaan hmawng lak ahcun ahcun Hre Lian Kio dum-hau kam le nga-kaan kam i thahau cu kan sam viar hna i, pe khat reng lo tluk, khuk caan tiang hrawng in lam lai ahcun kan phah hna. Lamkil tiang zong kan phah dih. Motorcycle aa citmi zong luat hna hlah seh kan ti, ke a kalmi minung cu chim lo. Cucu minung pathum nih kan tuah.
A pahnihnak rian: Ek toh
Thahau a chiami kan chak deuh ahcun adang minung pali nih ek an rak toh ve. Minung pali lawng an si nain, kaa riat hrawngah an toh. Ek le thahau kan chiah mi cu lam thum hrawng in aa hlat lai dah ka ti. Hi ahhin, Van Nun kan timi hi kan lakah a ngakchia bik a si. Asinain, a ek tam cem a si, hahaha. Ek an toh pah cun, “Tuzan pin cun hika lam hrimhrim hi, hrawng ti hna hlah seh,” tiah pakhat le pakhat cu i lungtak ngai in bia vaivuan an chim pah len. “Kan thluak a tthat ning ti?” tiah pakhat le pakhat zong an i hal pah len…
A pathumnak rian: Zuu rep tunh
Kan lakah ngakchia bik chang pa cu pheikalh kalh 12 le cangcep 4 kan pek i, kan va tunhter. Kan i ruahchannak ahcun, ei awk a si lem lomi circik le cangpin tbk hi foih kho hna seh tihi a si. Inn thlang, inn chak le inn kiangkap vialte ahcun ‘rap’ cu a va tunh viar ve hna. A tunh pah lio ahcun, “Ace! Hika cu a kawng mul ning cu aa,” a vun kan ti. Cu ahcun kan i lawm ziarziar, “A kawng mul ahcun circik tinak si ko cang cuh!” kan ti i kan i nuam dawm.
Hi thil kan tuahmi vialte cu suimilam pariat hrawng cun kan vun dih khawh. Kan zapi te cun meiphu hram ahcun kan to tthan. Cu ahcun tuanbia kan theih cio mi—khuachia kong si ah, nungak tlangval kong si ah—pakhat hnu pakhat duahmah in kan i chang i kan chim pah cio. Athli in khaini le sadah zong kan hmawm pah hoi. Cuti nuam ngai kan tthut lio ahcun caan zong cu rang ngai in a hun kal ve. Zaan suimilam pahra a hung si deng cang ko. Cu ahcun cheukhat cu an chung le nih ih kan duh cang, rak lawi cang uh an ti hna, i an lawi.
Kan lak upa cem pa nih cun, “Ala! A poi ngai. Tuzan cu pathian lung kan tong rua lo,” a hun kan ti ahkhin, Zung Lian nih, “Kan ttin hna ding a si ahcun kan ‘rap’ pawl hi la tthan hna usih, hiti kan chiah ahcun, thaizing ah sang upa nih a kan ti lai,” tiah a hun ti ve. Asinain, “A tlawmbik sml pakhat tal cu hngak ko rih hna usih,” tiah kan lung a tling cio. Van Siang Mang hla ‘Hawikom’ timi cu meiphu hram ahcun tui ngai cun kan i sak pah…
Zaan a tlai deuh cuahmah bang kan meiphu zong a der ko chin lengmang ve. Kan mit zong a hun ku pah ngaingai cang. Kan khuasik sem zong a chuak chin lengmang. Mah ahcun, “Cuti tthut sawh tthutnak cun, kan cep kha va veng hna usih law, ho hmanh an rat lo si le kan ttin te hna lai,” tiah ka hei ti hna i, “Aw!” an ka ti cio. Cuticun, cep veh ding cun kan tho cio. Kan zapi tein kan hun thawh dih caah mei veng tu an um ti lo.
“Van Nun, nang mei hngak kan ti, “ i mei kan hngah ter.
Cun a dang pahnih thinghreu kan kawlter rih hna. A taang mi cu inn thlang, inn chak le inn kiangkap kip ahcun cep ve ahcun kan vai. Cangcep kan vun veh bak ahkhin, “Cang-awn a awh, paw raang pi si ko hih! A ngan ning,” tiah Zung Lian cu a vun au. Elaw vantthat tiah kan va zuan hnawh cio. Adang khur thum zong kan va veh tthan; an dih lakin an rak palh dih. Cangcep nih cun ‘cang-awn’ lawngte a foih hna. Cu hnu ah, pheikalh kawl cu kan thok tthan. Khur nga tiang kan vun kawl manh. Cu ahcun ‘cangpin’ timi zu hme te pakhat le, ‘circik’ pahnih le ‘cang-awn’ pakhat kan luah khawh. Pakhat cu a rak palh lo. Adang kan vun kawl rih lai kan ti lio ahcun, Van Nun cu, “U Zung, mi an ra cang khih,” tiah chet law tiah a hung au.
“Cuh mi an ra cang,” a ti cuh a vun kan ti.
Vungvung in chak le thlang cun kan hun zuang, i kan hun kai cio hna i, meiphu hram ahcun kan thabat thuachuah thawng he cun kan hrum chih len, i kan tthu cio hna.
“Laimi an si ah tah?” tiah pakhat nih a vun kan hal.
“Ho hmanh kan min i au lo tein kan zaam dih hna lai,” tiah kan i chim cia.
Asinain, minung thawng le pang nih a kan naih thluahmah deuhdeuh tikah, Kawlmi an si cu kan fian. “Heih hawh!” kan ti i, kan i nuam dawm. Kawl hla cu chet law tiah an vun i sak pah ve. Minung pahnih an si. An awnh au thawng kan theihnak in zuri an si cu kan hngalh khawh colh hna.
Hre Lian Kio nga-kam an vun phanh cun, an pahnih tein, “Aa zawh! Aa zawh! Mihi zeidah a si?” tiah an au an khuang ciammam i, an zurit lung he cun si kaw, hna an chet bak. Ek zong cu an i lam pah ttheo.
“Thui! Chi! Hi lam cungah hi bantuk hna hi hodah a chia?” tiah thahau cu an hun pah thluahmah hna, ek zong cu an i lamh hrinhrin, ‘Chi’ tiah an chim pah len bu khin, bei lengmang le sawn lengmang cun an rak kan fuh. An ke kan zoh hna cu an pahnih ning in an rak i lamh veve. Pakhat le pakhat cu kan i zoh hna i, a thli tein kan ni zirziar.
Meiphu kan toh mi hram ahcun an rak tthu ve. Ek an i lamh mi hawt cu a nam ning hi celh awk a ttha lo. An ke kan zoh hna cu, thahau nih a duah nak hna zawn paoh cu an hun bo dih. Pakhat pa nih cun, “Ka naule, nanmah nih ma hi thil hi nan tuah mi asi?” tiah a vun kan hal.
“Kannih cu zeihmanh kan theih ttung lo. Zuu rap kan tunh i, atu kan luah hna lai kan ti bak si. Tlawmpal cu kan luah cang. Tampi an taang rih…mah dih cun an hrem (hreem/em) hna lai i kan ttin lai kan ti ko hih” tiah kan leh ve hna.
Upa deuh pa si lai dah ka ti, lungzi aa venh; a ha zoh ahhin cirik nih hlah maw a keih cang ti awk khin fihnung hi a si. A pum rua ti ah le mitthia a si. Zu cu a ri dawm. “Zuusa cu nan ei ve ma?” tiah a vun kan hal.
“Ei e. A thaw tuk si.” kan ti ve hna.
Lungzi aa venh mi pa nih a panti pahnah cu a vun i phoih i, kan hmai ahcun ek aa banh mi cu fung hreo cun a thianh pah len hna. Cu ahcun, kanmah rual pakhat le pakhat kan i zoh ahkhin a thli tein kan ni ziar. Nain ho hmanh kaa hmanh kan holh lo, kanmah le kanmah kan i chawn lo. “Kannih zong nan zuusa hi kan duh ve. ‘Alakka’-man lo tein na kan pe siang lai?” tiah a vun kan hal.
“Yiah-de, aku. Yiah-de,” kan ti ve hna i circik pahnih le cangpin pakhat cu kan pek hna i, velhle zaangfahnak in cangawn pakhat cu kan pek chih hna. Kan lungthli cun, kan hmaika hmanh ah ei hna seh ti kan duh.
Kan lak upa cem pa nih cun cangpin cu a lak i, “Di kawng ah a te sung naw, da pe meh, a kong sung,” a hei ti hna i, a dang circik le cangawn zong cu an tthatnak cu a hei chim duahmah ve hna. Kan pekmi hna chung ahhin pakhat lawng ei ding a si: cangawn; asinain, a thaw lo cem in a chim mi cu cangawn a si, hahaha. An i zumh ve ning hi a mak.
Kawl lungput cu nan hngalh cio bang, an lunglawmhnak chim thiam le velhle thiam he khin, “Aa ka naule kan i lawmbak,” tiah i lungsi ngai cun heh tiah kan sinah lawmhnak bia cu an chim, a kan biak lo lawng khi a si.
“Zeitin dah kan tuahto ning a si lai,” tiah a vun kan hal nolh. Kawl holh zong cu biatak piin kan thiam cio caah a leh kan i harh ngaingai hna.
Ti awk theih lo ah, kanmah nih kan i chiahmi cangawn pali cu kan hun lak hna Funghreu in kan sawh hna hi mei ahcun kan em hna. “Hitihin va tuah ve hna ulaw, namte in tlawmpal va ziat hna uh, cun chum hna ulaw, nan chumh hna hnu ah kio tthan te hna uh,” kan hei ti hna. A ril chuah ding le a chung thilri chuah le chuah lo ding kong zong kaa khat tak hmanh kan chim hna lo. Chimh ding zongah kan kawl holh nih a tlinh ti lo. A duh ahcun zawng chuak seh a duh ahcun ngau chuak seh ti phun khin, cu lio kan lungput te cu hitihin a si ve: a hring hmanh in ei hna seh ti kan duh.
“Kha-nah le,” tiah lungzi aa venh mi pa ttheottheo nih cun a hun kan ti. “Nan it (ttin) deng ma?” tiah a vun kan hal.
“Kanmah i kan hrem dih in kan it (ttin) lai ko lai,” kan ti ve hna.
“Zaangfah tein, nanmah nih kan hrem piak lawlaw ve uh,” a vun kan ti.
Zung Lian nih, “Khoi keimah nih ka hrem piak viar hna la. Vantthat si ko cuh, cu tluk hruh hna cu…kanmah nih kan hrem piak hna ahcun an chung thilri zong zeihmanh chuah loin an chumh dih te ko lai cuh,” a vun ti, i a hrem piak dih hna.
Zaan a hun tlai chin lengmang bang, zaan lai i, thlapa cheu ceu ning cu a tliang chin lengmang ve. Arfi zong an i funtom chinchin hlah maw ti awk khin, mit ahkhin a tam chin lengmang mi an lo. Thlizil le thlihrah zong an kih chin lengmang caah, a hirh in a kan hirh. Cu ahcun, angki pen te aa hruk i, lungzi ching nawn in aa venh mipa zong, kan hmaika ah kor nawn te khin a tthut pah khin, a kan zoh cio i kan paruk ning in— pakhat cio kan cungah lawmhnak bia a chim hnu ah, “Ka naule, kannih zong kan ttin ve lai a kan ti. “Khoika nan um?” kan ti hna le, “Rungtlang ah,” a kan ti.
Cu ahcun kan zapi tein cun kan i zoh i, “Kawl ralkap an si lo hmanh ah, kawl bachuak cu an si taktak ko lai hih,” tiah kan lungthli te cun nuamhnak he kan khat cio. Tuzan kan mission cu kan tlinh khawh hirhiar ko hih ti phun khin, i lungsi ngai le i cua ngai khin, merh siamsiam tein kan ni cio, i kan za te cum, “Mangttha uh,” kan hei ti ve hna. Anmah zong cu, zei thei lo te cun, an i nuam dawm ve.
An vun kal i, Merry Lyn pa inn hrawng an phanh sin khin, leklak tiah lam cung thahau kan tohta mi vialte cu fim dih dingah kan vung kal colh ve. A tlai cang bantuk in muihnak a thuh in a thuk. Kan funghreu alh cu kan i van pah cun kan kal i, thahau cu lamkam ah kan hnon ta dih hna.
Thahau hnon kan dih le cang cun ho ek dah an i lamh hnga tiah lungnuamhnak nganpi hi ek tlang kip cu kan va fuh cio tthan hna. Kan vun zoh hna cu, Van Nun ek deuh lawngte an lamh mi a rak si, hahaha.
Kan hlawh a tling ngaingai ti phun khin, i lungsi ngai in inn ttin cu kan i thawh cio. A taang mi kan pheikalh le bang cu a tlai cang caah, thaizing ah i veng te seh kan ti i, kan lawi taak diam.
Zaan sml 12 a tling deng. Mitkuh har le fe in kan tuar. Khuasih zong tuarh awk ttha deng loin kan in. Asinain, kan i timhmi saduhthahnak kan tlinh cio caah kan i nuam dawm. Hi kan tuahsernak hi a ttha mi cu a si lo. A chiakha mi a si ko. Nain, ka lung ahcun ‘a ttha ngai’ in ka hmuh hna i, tutiang ah i lungsinak tampi a ka pek.
Kapkhat lei ah, Kawlmi cung i ka lungput zong a ka thlen. Mah hlan ahcun, tang 1 ka kai ka te hin, bomb le meithal le hriammam phunphai rumro in kawl ralkap tuk le doh hi ka chunmang a rak si lengmang. India motorcycle vun i cit, ‘266’ hmun ah hmun a khuar mi ralkap pawl bomb va puah hna, hei tibantuk lawngte hi chunchun zaanzaan in ka rak ruahmi an si. Asinain, cu thil kan tuah hnu cun cu bantuk ruahnak cu ka thlah dih ve. Nain, cu zaan i kan tuahmi thil bal cu ngol loin tuah lengmang ka duh, hahaha.
Mah hi thil pahnih kong; tuanbia pahnih ka ti hnga maw? ‘Ti-toih puai’ le ‘Kawl ralkap an silole, an sinum pahnih hna cung i ka tuahsernak hi—zer ngeihnak, nek ngeihnak, lungput ttha lo ngeihnak—anmah Kawlmi lila nih kan nun in an phawhmi an si ko, tiah atu tiang ka ruat, hahaha.
Thongthlak an rak ka timhnak ka ruah ah, kan kawpi hlum an firnak ka ruah ah, Rungtlang kan kai tawn i anmah Kawlfa le Kawl ralkap lila zong nih a kan dawinak ka ruah ah le sianginn i bawifa rual nih zei a kan rel lonak ka ruah ah, cun ‘Laimi’ sinak ‘kokek sinak’ aa ngeih ko mi saya/sayama te lila hmanh nih bawifa he a kan thleidannak le thleidan ning ka ruah tawn ah ka thin linh hi a dai zau tawn lo. Sihmanhsehlaw, hi thil pahnih ka tuah mi le ka ngakchiat deuh lio caan i bawifa vuak ka rak hman mi te khi ka ruah ve tawn ah tampi kaa lung si. ‘A hrut thing fung tlaih in’ Tenglam hluan tuanbia na ti men lai! Kei ka cah cun, ka ‘kotho zia’ aa dawh lonak lei kap i pangpar pakhat a si ve, hahaha.
