"Hrapkhat Lungkuai Tuanbia"
"Tam deuh in ding rih
ning...ka thloh ti hlah! Hi a rit mi thinlung, a vui lomi duhdawtnak sinah,
tawngte chang in aa chang rih mi; bia nih a hnemh khawh ti lomi thinlung
intuarnak vialte hi a nem tal nem deuh seh. Zaangfah tein zudin cu ka thloh ti
hlah a!" a ti pah khin kuak kuak cun a zuthawl cu a coh pah len.
A zuthawl palang, a sau ah
kio khat can deng, anak le kofi muici simi, chun niceu tangah tleu nawn in a
lang mi, 'OB' an ti maw 'BE' an ti dek, zuthawl cu a orh lei ban cun aa put.
Tam ial a din cang caah a tan hrawng lawng a taang. A hni cu a hngawng ah bah
thlorh ceo in a bah. Mi lai tlangval te, a vuikhatnak a hmuhton mi duhdawtnak
nih fak tuk a tei ve rua. A mit zoh ahhin, a lungthin chungah khin
ngaihchiatnak, fahnak le sianlonak nih an i tuarpi mi, minu zuun khi a tlok in
tlok sehlaw a lo, a ṭap ban tlangval, duhdawtnak chungah fak tukin zumhnak le
ruahchannak a ngei ve mi tlangval no pakhat, fak piin a dawtmi minu zuun a tuar
mi a si.
Lai lei inn, dot khat lawng
a si ṭung i, a tung sang ngang in a dirmi, a zelṭuang zong sii thuh loin pawl
nennun pi in a um mi inn, ngaidi cih in a ṭhu ve rih mi innchung lei cun, sawn
lengmang le bei lengmang cun a hung chuak. Hmailei ah kar khat a kar ah hnulei
ah kar hnih a kir. Lungmawng ngang le mitmaw ngang cun, innleng hlei donh
cungah cun a ke cu hun phau a timh. Hlei a vun lamh hnik ahkhin, innchung lei
cun,
"Ai, Pa Cung, kadua
thih maw na duh zeihme? Dir rih! Dir rih!" tiah Pa Cuan nih Pa Cung cu a
vun zuanh colh.
"Khoi kadua, na
zuthawl zong cu ka pe. Ngol cang ko rih kadua. Thaizing lei ah na din ṭhan te
la. A za rih ko cang seh," tiah Pa Cuan nih Pa Cung cu a ti pah khin, a
zuthawl cu a hei chuh i, amah le mah hmanh aa hngal hua setsai ti lomi Pa Cung
cu, a orh lei ban cun a tlaih i, hlei ahcun duhsah tein a ṭum pi.
Pa Cung nih cun, "Kawi,
kadua, ka celh lo. Ka thi tak ko lai hi." tiah Pa Cuan cu a hei chimh.
Pa Cuan nih nih cun,
"Si ko la ta kadua! Na si lo tuk a...nihin zing lawng hmanh ah hme dur
thum na eh cang hi," tiah Pa Cung cu a liang in a domh pah khin a hei leh
ve.
Pa Cung nih cun, "Pa
Cuan, zeihme na ka theihthiam lo mi hi...zu hi ka ti duh mi a si lo! Ka
thinlung...ka thinlung hi a fak tuk ee, zeitin hme ka um lai. Zeitindah ka tuah
hnga, Pa Cuan?" tiah a zurit lung le ngaihchiat lung cun, aw nem ngai in
Pa Cuan cu bia a hei hal chin.
"Ṭha zau te ko lai
dahkaw unau," tiah Pa Cuan nih cun, zeidang bia chim loin, cutecu a hei
chim pah khin, Pa Cung orh lei liang cu din tein a hei bengh pah.
(Pa Cung hi an inn chak i
um mi Dawtdawt an timi he an ngakchiat tein aa kom i, aa duhdaw ngai mi an si.
An hmet tein hmunkhat ah a um ṭi lengmang mi an si tikah zeipaoh ah aa
theithiam mi le aa bochan veve mi an si. Biathli an ngeih mi zong midang sinah
le, mah chungkhar le unau sin hmanh ah an chim ngam lomi zong, an pahnih kar
ahcun lungawṭawmnak le zawmhteihnak um lo tein a phuang ngammi an si. Nungak
tlangval sinak an hun theih sinin, an pahnih in saduhthah ṭimi an ngei ve: an
upat deuh tikah i ṭhitvat ding. Cu saduhthahnak he cun nikhat hnu nikhat,
hmailei caan i hngahhlang ngai in a nung mi an si...Asinain, cuti saduhthahnak
an ngeih lio ahcun Dawtdawt hi ramdang in pasel (parcel) an cah. Cu ruang
ahcun, zu a ding bal bak lomi Pa Cung cu, aa hnemhnak zu lawng a si cang.)
"Hrut tum pi aw, mah
le mah that pei na si ko lai hi...Zudin hi ṭhawn ngai ah maw na ruah? Kanmah
hmanh kan sifah le canfah he, zah zong hi hngal pah ruam ve tuah! Mi lai
tlangval pi nupi ṭhit zong za cang mi...a cuti rumro in i tuah sual cu dang
ah..." tiah Pa Cung cu a nu nih cun, a bia roro le a thinhun lung cun an inn tual cun a hun au hnawh. Pa Cung cu a nu sin i a phanh ahcun tam
ial bengh ai huah. Kap khat lei ah, a nu cu a mawh ve lo. Ṭha tuk in a rak i
zohthla mi a fa nih buabua tletle in zu ah ai hnim tik ahcun, hawi hmai zong a
khap ve lo, a ngaih zong a chia. A fa, zu nih a hrawh lai ding kong a ruah ca
zongah a sivang. Umnak a hngal lo.
A zurit le lungmawng lung
cun, "Hna na hnok," tiah Pa Cung nih cun a nu cu a hei leh chin ve.
Cu hnu ahcun zei ti holh lo ring lo tein a ihnak khan ahcun a vung lut. Ihkhun
cungah cun, ṭha te hmanh in a dirpi khawh ti lomi a zuritnak le, zeiti hlei in
a tuah zongah, a thlah, a philh, i a kaltaak khawh lomi Dawtdawt a dawtnak zuun
phurrit he cun ai teng colh ve. Cu si bu ahcun, "Lei cung hi pasel maw ka
chuah chan si hnga," timi Thawng Bawi hlafung bultan te cu ngol loin aa sak.
Din tein a au chel, fak piin a au chel; cuticun amah le mah hmanh i hngal huaha
loin a um.
...
*** *** ***
Zanlei ni a hung nem.
Khuate nungak len tingtang aw le ngaknu tlangval aw aan zong, hmunkhat ah zai
an hun rel ṭi caan zong a phan ṭhan cang. Kum no deuh ngakchia rual an daih
caan, nungak tlangval an khuan caan zong a hung phan ṭhan cang. Vuidang ah,
zaan suimilam pasarih hrawng cun, Dawtdawt te inn ah siarem tuk le hnangam tuk in a
ṭhu tawn mi Pa Cung bal cu chungkhar rawl ei hmanh ah an thawh kho ti lo. A
ihkhun cungah hlah maw a hram a sih ti awk khin, a ban zong in dawh khawh a si
ti lo. Cutik ah, a nu a lungrethei ngaingai.
"Kan khua mah vialte
nungak ṭhaṭha lak hna i, a cu bang Dawtdawt rumro lawng i hmawt chih cu...mi
lai tlangval te, tho cang tuah! Rawl hung ei hih," tiah a nu nih cun Pa
Cung cu rumro loin a auh.
A zurit lung hmanh
tlamtling in a fim rih lomi Pa Cung cu a ihnak cun a hung tho. A lufah a celh
lo. Banluang kung hram ah rian rang in a vung tli ta duak i, a luak tam ial a
va luak. An inn kam tikhor ahcun, khuasik lak ahcun a lu cu ti ah aa hnim. A
hmai aa phiah. A kam a hun i ṭawl. Cu dih hnu ahcun, chungkhar rawl einak
cabuai pum te cu a hun fuh i, a hram ahcun aa bual ve. A nu nih thla a cam dih
hnu ah rawl cu an ei.
An ei cuahmah lio pi ahcun
Pa Cuan cu a hung lut.
"A, kanu nan ei
cuahmah liopi maw si?" a hun ti pah hna.
"E, Cuanpi, nangmah
maw? Hong ṭhu rih hih. Nannih nan ei cang maw?" tiah Pa Cuan cu a hei hal.
"Kan ei cang. Ei khawh
bakin ka van ra ko hih. Pa Cung nungak len ka sawm la ka ti cu," tiah Pa
Cuan nih cun a hei leh ve.
Pa Cung nu nih cun,
"Ei, na kawipa hi zeitindek a um eh hi! Khuazeika khur chung dek ah a tlak
hnga, amah bawn in a um lo eh hi...nangmah tu hna nih ṭha tein hnem ne ko...Zu
bal hna cu maw din ter ti lai ci aw, Cuanpi," tiah Pa Cuan cu a hei ti.
Rau lo te ah rawl ei an
lim. Pa Cung cu a ngaihchia in a lung leng tuk ko nain, khuate tlangval ṭheo, a
paw cu khim ko in rawl cu a hei i ei ve. A einak kheng hmanh cu thawhpi loin,
pawkhlet ahcun a kam cu a vai ṭawl. Pa Cuan zong cu chawnbia lo cun innpi ah a
luh taak. A neh hnu ah Pa Cuan nih a hei fuh.
Meifung ceu tang i, a
bawkmi Pa Cung cu, "Kawi, nungak leng usih ca! Kadua, Dawtdawt hna
thaizing a kal cang ding a si hi, zeital na chim ve lai lo maw?" tiah a
hei sawm. Fawi le bai ahcun a sawm kho lo. Sau nawn an i duada hnu ah, ti awk
theih lo ah, Pa Cung nih cun Pa Cuan cu Dawtdawt te inn lei kal ding ahcun a
hei zulh ve.
Innchung an hei luh cu,
chungkhar cingla rualchan le hawi le kom, Dawtdawt a rak ṭhutpi mi cu an rak
tam ial. Pa Cung cu, kap khat lei ah mi hmai a hem pah lo. A ningzak pah. Dawtdawt
hmai a hmuh ah le, a lung hna a hno, a ngaih hna a chia, kap khat lei ah a thin
zong a hung ngaingai. Asinain, Pa Cuan nih tawngte rawt in a rawt caah zapi
sinah cun a va bual ve.
A ra mi hnih khat nih cun,
Dawtdawt, an ngaih te lai nak le, ramdang i a nun cang lai caah a hei i nuamh
te lai ning, khua i a ummi hawi le kom vialte a philh te hna lai ding kong cu,
Dawtdawt hna hram ahcun kuak pak in an pak. An biasawng tlorh a ṭha, an bia cu
a khu in a khu i, an i nuam dawm. Asinain, Pa Cung bal cu, furpi ruahti a tam
lio caan i, Hakha nikhua bak khi a si ko. A hmai a chiat tuk ahhin thi deng in
a zaw mi hna a lo. Dawtdawt hmai a zoh ko ahhin a mithmai chiat cu a puang. A
lungthli cun, "Mah hi, A Dawt hi aa nuam in aa lawm ngai hi ta. Zeitin tal
a sia rem hnga. Zeitin hawi sinah a mithmai a ṭhat ter khawh rih hnga...."
tiah amah le mah cu khuaza za aa ruah sek nain, A Dawt sin bal ah kaa khat te
hmanh bia a chim lo.
...
*** *** ***
Zaan suiimlam pahra hrawng a
hung si cang. Dawtdawt te inn i, mileng le hawileng cu an ṭin pah cio cang hna.
Cuka hmun i, suimilam pahnih chung deng, holh ring lo tein a ṭhu mi Pa Cung zong cu,
i lungsi lo tuk le ngaihchia tuk in inn leng lei cu a panh ve. Innka hram a
phanh ahkhin,
"Ṭhu rih ko,
Cungpi." tiah aw nem tein A Dawt nih cun a vun chawnh.
"Mah vialte chungah,
vuikhat hmanh na ka chawn ve bak lo. Naa ngaichih lai dahkaw," tiah A Dawt
nih cun Pa Cung cu a nih-eng te khin a vun ti nolh.
Pa Cung cu a thi a khal dih
hlah maw ti awk khin, 'lupdup-lupdup' ti cun a lung cu a hung tur, a khuasik
sem a hung chuak, a lunghno, i fawi te ah a ka a ang kho lo. Chikhat te cu a
dai. Cun a ṭhutnak ah a va kir ṭhan. A Dawt nih cun a hnulei cun a vun zulh. A
Dawt nih, a ka a vun i aan hnik ah khin, Pa Cung nih cun, "Chikhat te
innleng ah chuak ta usih," tiah a vun ti.
Innleng ahcun an chuak. 'A—key'
hrawng in nungak hna hram ah a rak au len ve mi Pa Cuan hlafung cu an hun daih
ter. Pa Cuan le hawi dang cu innchung ahcun an vung lut...
Pa Cung nih cun,
"Ziah, Dawt, hi bantuk thil hi ka cungah na tuah? Na zeidah ti? Kan
saduhthahnak vialte kha ta? Lente maw na rak ka celh pi zeihen?" tiah bia
tam nawn a vun hal.
A Dawt nih cun, "Pa
Cung, ka theithiam ko. Keimah duh si ve ṭung lo, ka nu le pa nih pei, zeipaoh
cu an khan dih mi si cu," a vun ti ahkhin...
"Tu ahhin ngakchia
zong na si ti lo. Anmah nawl na ti lengmang hna ahcun a si ko lai ta. Duhmi ka
ngei cang ti zong na ti hna awk a si. Na nu le pa zong cu, an zei lung he
chuak? Ngakchiat tein aa hawikommi kan si cu, a kan theih ko cu ta! Nangmah
hrim nih na al hna ding a si! Na biakam fek lo, na ka hlen bak si!" tiah A
Dawt cu Pa Cung nih cun a bia a tan.
"Na ti awk si ti
cu...tu ahhin ka vat hnga ding hi ka duhmi zong a si ve lo...Ka nu le ka pa cu,
ka duh lo ka ti hna nain, upa khuakhan cu upa khuakhan si ko an ka ti ve cu ta.
Ka pa le bang cu, velh hmanh dawh a ka timh! Upa te nih ṭha tein, khua kan khan
i lai kan rel cia mi si cang mi cu a ka ti le...a ka siknak ah a ka nawn deng
si," tiah Dawtdawt nih cun Pa Cung cu a hun leh chin ve.
Pa Cung nih cun, "Na
duh lomi a si tham ah, zia vat cu naa timh ve? Na zeidah a ti? Keimah ca na
tuak ve lo maw? Ka duh mi zong si lo na ti ahcun zam ko usih ca?" tiah
biatak ngai in a hun hal nolh, tlawmpal te a aw ro pah ai tim. Cu caan ahcun
thih hmanh ngamh ding phun khin a um.
Dawtdawt cu tlawmpal ai
ngang. Khua a hun ruat duak pah. Minute pahnih thum hrawng hnu ahkhin a ka cu
aa aan ve.
"Pa Cung, na si ve lo
ning cu! Atu hnu ahcun chaw le va zong a kan manh dih cang. Cu pinah, ka vat
hnga ding mi pa i a pa hi, ka pa he zong kawi an si le, a tu hnu i hi bantuk
thil kan tuah ahcun, Pathian thluahchuah zong kan hmu pek lai lo," tiah
Dawtdawt nih cun Pa Cung cu a dih um ek nakin a hun leh tawp ve.
Pa Cung cu a ing a puan.
(Aw hrang ngai khin) "Si cun, kan duh na ka timi vialte kha na velhle maw
an si? A duh zong na duh lomi pa tu hna ka nakin naa thim mi hi na zei duhnak
dah a si?" tiah a hun chalh nolh. A thinhung. A mit ai rengh i Dawtdawt cu
a zoh.
Dawtdawt nih cun,
"Cungpi, zam hi tuan deuh ah na rak ka sawm lo? Atu hnu ahhin ziah hitihin
na ka buai? (A mitthli dor he khin) Thaizing lei cun khua in a chuak cang ding
ka si...U Cung, ziah, tuan deuh, hi kong na theih lio ahkhan keimah sinah
siloin zu sinah khan na kal lengmang? Nangmah na zeidah a ti? Mi ralchia na si!
Nifatin, a ra te hnga maw tiah kan hngah peng, nain na mui hmai vuikhat hmanh
hmuh zong ka tong bal lo. Tuzan hi, thla hnih chungah a vuikhatnak kan i chawnh
dawh a si! Mah vialte chung zei na tuah?" tiah ngaihchia le thin ik ngai
cun Pa Cung cu Dawtdawt nih cun bia a vun hal. A biahalnak sinah a mitthli dor
cu kirkir in an tla.
Pa Cung cu a dai. A mitthli
a tawh hrulh. Aa hnawh colh. Holh awk a zeihmanh a thei ti lo. Zam dingah a ti
ah le A Dawt nih a hna tlakpi ti lo. A lungfak, a ngaihchia, a lileng, a lung
buai, a thinhung, a thinphang, cun fak piin aa ngaichih. Asinain, A Dawt bia cu
kaa khat hmanh a let lo. A Dawt cu a keng chit in, innchung lei a luh hnu
zongah, a tlo ngai rih mi Pa Cuan cu, a duh na loin a hei auh i lawi a sawm. Pa
Cuan nih a kawi mithmai a hmuh tikah, a lung aa nuam ve lo. Cuticun, Pa Cung cu
a hnu cun a zulh ve. Inn leng donh hlei a ṭum lai ahkhin, "Zungzal ca in
mangṭha," tiah A Dawt cu a kam khaat bu le a lungthin linhsat bu he cun,
mangṭha biacahnak cu a hei ngeih.
...
*** *** ***
Zaan suimilam hleikhat a hung si
cang. Zaan ṭim a nai cang. Dawtdawt, hmundang i a kal lai ding caan zong, a
naih chin thluahmah cang. An biaruah zong a thaw lo. Pa Cung duh ning zongin
thil a kal ti lo. Cuticun, i lungsak awkah har ngai ding dirhmun an phanh hnu
ahkhin, pakhat le pakhat cu an keng an i chit veve.
Cuanpi nih cun, "Kawi,
zeidah nan lawh?" tiah a hun hal.
"Kawi, ka lung bak
rawk. Ka lung a kuai viar ko cang hi." a ti pah khin, an inn lam cu a hei
lonh thluahmah i, zingka in chun tiang a va tlonnak zu inn ahcun vung kal
dingah a lan.
Cuanpi nih cun, "Zaan
ṭim hme si cang hi. Ho te dawng dah a tu ahcun um ti hnga?" tiah Pa Cung
cu a hei thloh. Nain a thloh kho lo. Der ṭiaṭum in a dirmi inn donh hlei cu a vung kai. Pekah in hawikomhnak a ngei mi kan ti hnga maw, pakhat le pakhat miak
aa zuam mi kan ti hnga dah, nupi le fale kongah zawnruahnak a ngei lem lomi, a
chupchap pah mi patung rual cu, an rak i nuam dawm. Ri bung in a rak i bual len cang mi Pa Tluang nih cun, "Cung Sen, nangmah maw! Hong ṭhu ve hih," tiah a vun auh pah khin, zuthawl cu a hun chuah duahmah hna. Pa Cung cu a vung lut ve.
Zuthawl cu lang thum bak in a lak.
Cu thil cu a kawi Pa Cuan
nih a hmuh tikah a lungṭha lo. Cungpi nu nih a nawl taak mi bia zong cu a hun
ruat pah. Nain, zeiti lei in a thloh zongah a thloh khawh lai lo ding cu a
hngalh cia tuk. Zeiti awk theih lo ah, "Kawi Cung, ka hin cun ding hlah
usih. Ra! Hmundang ah kal usih," tiah a hei sawm.
Cu lai lakah cun inn lei cu
an lungre a rak thei. A hlei in a nu. Ziah Pa Cung hi a tutiang a lawi bal hnga
lo tiah, awlokchong ngai cun a buai. Nain an pa nih, "Tlangval a si.
Tuzan cu amah duhning um rih ko seh. A lawi tikah kan chimh hrin te lai, a tlai
cang hih. It u sih." tiah an nu cu ih a hei sawm.
Pa Cung bal cu a zuthawl he
cun an khua ti thannak kam ahcun aa bual.
"Lei cung hi pasel maw
ka chuah chan si hnga," timi hla bultan cu ai hlawi pah. A zu cu a coh
pah. Mah le mah hngal lo khin a um. A kawipa Cuanpi zong cu, Pa Cung orh lei
kam ahcun dur khat cu aa tlaih lawlaw ve.
"Mah hi, Dawtdawt ṭhit
ding in aa tim mi pa hi dangah ka theih bal lo. Zeitindah an i theih ning si
hnga...Ka thah lai. A nu ka ti loh...Dawtdawt zong hi a ka hlen," tiah a
rit lung te he cun biasi cu a phai.
Cuti biasi a phai len lio
ah ahcun Dawtdawt bia te nih a lungbak ‘vut’ tiah a hun henh.
"Mah vialte thla hnih
chung khoi ka ahdah na um?" timi bia nih.
Thlahnih chung vialte chung
i a caan hman ning a hun ruat. Nichiar ti hnga cha in, zu inn lei a panhnak
kong hna a hun ruat. Cu dih hnu ah, vuidang tawn i, Dawtdawt he caan an hman
ning a hun ruah chih. A Dawt a nu, vokrawl pek a bawmh lengmang lio, A Dawt pa
he zudawn an riah le ram an vaih ṭi tawn lio caan, cun chun le zaan in nifatin
a hmuh lengmang zongah, vuai ni le cim ni a ngeih khawh lomi, A Dawt he
hmunkhat i an um ṭi lio caan hna, a mitthlam in a hun muai nolh hna. A hnathlam
ah an hun caam. A Dawt he, siarem tuk le lungsi tukin duhdawtnak bia za an phai
len lio zong cu a hun ruah kemh. Tam deuh deuh in a ruah ah tam deuh deuh in a
tuar.
Amah le mah cu a lung in,
"Ka palh," ai ti. Nain, cu zong nih cun zei pipa hlei a thlen khawh ti lo
ding a fian tuk. A mitthli a tla. Ngaihchihnak a ngeih mi zong nih thil a thlen
nawn piak khawh hlei ti lo caah, a hmaika zuthawl cu a dih um ek tiang a din. Muihnak nih a zeitihlei zong in a tuam khawh ti lomi zanṭim thlapar var tang ahcun inn lawi aa thawh. "Kawi Cuan, va lawi cang. Kei zong ka lawi ve lai," tiah a kawipa Cuanpi lila tu cu lawi a hei fial chin. Asinain, amah bal, cu zaan cu inn zong a lawi lo. A zurit lung he cun, a ṭhutnak hmun tikhur kam cun a hun tho i,
Dawtdawt te inn lei cu a panh. A zurit lung cun Dawtdawt te kawmtang ahcun a
vaa bual...
A thaizing zingka cu khua a
hung ceu. Suimilam pahra hrawng in a ‘reng’ cang tawn mi thahreng an hun khing
colh. Nikhua zong a ṭha ngai ko nain, thinlung a tluan ti lo caah, zarhpi ni
zing i ruahti fak ngai in aa cheih bantuk khi a si. Zeihmanh a tlumtla loh.
"Ucung, nangmah maw?
Kaa cun zei na tuah?" tiah Dawtdawt nih cun, a zurit lung zong a fim rih
lomi Pa Cung cu a hei thawh.
"Ka kal cang
lai," tiah a orh lei kut cu a hei tlaih, i a lu a hun i mer ahkhin, Pa
Cung nih cun a ban cun a tlaih ṭhup.
"Ziah, thlahnih chung
vialte kha keimah lawng na ka rinh ve?" tiah a hun hal.
"Ucung, a tlai
cang," tiah a hun leh colh.
Pa Cung nih cun,
"Pathian samhrisih kan si lo tiin maw i lungsak kaa zuam ne lai...Si e, si
e, kal khah. Kal. Va kal khah. Na duhnak paoh ah va kal," tiah a zurit
lung he awther lengmang te cun Dawtdawt ban cu a thlah.
"Udawt, ka pa nih ra
cang seh an ti," tiah A Dawt ṭapa a hung au. A Dawt cu siarem lo ngai in
aa her i, Pa Cung cu a keng a chit. Kal aa thawh.
Lampi ahcun Pa Cuan le Dawtdawt zong cu an i tong pah. "Pa Cuan, ziah, nizan Cungpi he nan um ṭi lo maw?" tiah a
hal.
"Zan ṭim tiang cu kan
um ṭi le, lawi ka duh a ka ti le lawi cu kan i thawh ko hme cu. Kan thlah la ka
ti le, keimah tein ka lawi kho ko a ka ti le, ka hei thlah ve lo ko cu,"
tiah a hun leh ve.
"Kan inntang ah pei a
ih ko cu," tiah Dawtdawt nih cun Cuanpi cu a hun chimh.
"Nizan chung vialte
maw?” tiah lau ngang in Pa Cuan nih cun a hun hal.
"Aw. Si ko men lai...tu te bak kha a kut zong ka van tlaih pah cu..."
"Aize!" a hun ti
pah khin, khulrang in Dawtdawt kut cu a hei tlaih i, “Dam tein vung kal ko ne,”
tiah bia a hei cah hnu ah, a kawipa Pa Cung kawl awk ahcun aa thawh. Pa Cung zong cu
zu inn ṭheo ahcun a rak pial hoi. A Dawt zong thlah aa tim lo. Patung rual
zeimawzet he cun zu cu an rak ding.
Pa Cuan nih a va hmuh tikah
cun Pa Cung cu a hnapdi le kha di he a rak um cang.
"Pathian samhrisih kan
si lo...Lei cung hi pasel maw ka chuahchan si hnga," tiah a aukhuang len.
Patung rual nih cun,
"Tlangval, khoi na hrai cu, i ṭhemh rih hi. A fakmi thinlung cu zu in damh
ding. Si lo maw?" an ti pah cun, a hrai cu an ṭhemh chom, a din chom.
Pa Cuan nih cun, "Kawi
cung, a za rih seh! Ṭhemh ti hlah u," a vun ti hna.
Pa Cung nih cun, "Hi
tluk ka sunhsakmi dawtnak, Pathian nih samhri a sih ti lomi cu, a poi ti lo. Ka
thih pek ka nun pek ah, ka thloh hlah! Ding rih ko ning. Utlung, ka ṭhemh rih,
hun ṭhemh. A fakmi thinlung hi, ritnak in khat seh! Hun ṭhemh rih...Unau, Cuan
Aa, nang zong hi, zudin in ka hawi na si lo ding ahcun, hna ka hnawh ti
hlah..." tiah aa lengmang le i khak cukmak cun bia cu a vun chim.
"A Dawt a kal cang…"
tiah Pa Cuan nih a hun ti.
…Cu caan ahcun ngawng ko in
a um. Zeihmanh a lung hna a chuak ti lo. A zurit lung he cun a lu aa khun, i
dai zirzir in a ṭhu. A zuhrai cu 'kalang' ti ahcun a pawl nennun mi zelṭuang
cungah cun a hun thlak. A din cuahmah lio mi zu nih cun an hun tlet taak. Ti awk
theih lo ah a zakkathel in a zau. A biang cungah cun, a mit ai chimh bu zong i,
a hun tolh thotho mi mitthli dor cu an hun ril. A caah a rak sunglawi i, a rak
i sunhsak tuk mi Dawtdawt he an i duhdawtnak cu, mangchia manh bang in palo le
pinglo ah an pial dih mi khua a ruah ah, a celh lo.
A celh lo lung in, zuthawl
cu a hun thawh hnawh ṭhan, nain thazaang a ngei ruam ti lo. A hmaw mang le
saihmahrang in khin, "Ho hmanh nih ka ṭhang hlah u," a ti hna hnu ah,
a chungah a phil in a phil mi Dawtdawt a ngaihnak zuun cu i uam in, zeiti lei
in aa zuam zongah a thlen nawn khawh ti lomi caan cungah lungsivang in le,
zeitik hmanh ah a hmuhton ṭhan ti lai lo ding mi le a philh khawh ti hnga lomi
Dawtdawt kong cu ruah pah bu khin, a zuthawl cu a thlah.
Inn kiang in a hung awn mi pithlur
va aw sinah, Pa Tluang nih cun a hlafung cu a hung vio ter ve...
"Awn ti hlah zai thiam te,
Lunglen
ka tuar kho lo,
Duh
thla lennak tlang, le
Nelrawn
hna cu,
An cam
lai kei thinlung ah
Hi
lung a thih hlan tiang...
Ngaihnak
capar ṭial le biazai thlen ding cu,
An
cang ti hnga lo, zanmang hmanh ah,
Ka co
tawk zuun sa he hin,
Na ṭa
rung bei ko ning…"
Cu zaihla sin ahcun, Pa Cung
cu lungdiriam lo tuk in a mit a chim. Hrut deng hmanh in a umter tu zu zong nih
cun, a lungfah cu a damh hlei lo. Cu hlafung sin ahcun a ik. A hnapdi a hun i
hrawh ahkhin, Pa Tluang nih a hla dang cu a peh nolh.
“Kan
mual tlang in a liam mi minu,
Santlailo
val sin i, na zuun na riah ter hi cu,
Na
duhnak zeihe a si? Na ruat lo maw?
Sal
bang, lungthin a ba: co khawh lomi duhdawtnak ruah ah…
Vanva
nih van ah neh le nang an ngaan ta lo,
Tiva
nih din loin zeipaoh a luanpi, siseh
Thinlung
bal, na zuun hlam in ai awk…
Zing
ciciai kan mual zung maw chialmal,
Sempuak
kan cawi ṭi nak le,
Duhnak
biazai kan phai ṭi nak kan khua cu,
Nang
lo cun: a king, a dai in a thlep cang lai…”
Pa Tluang hla nih cun Pa
Cung cu a muai. Chun laicer ahcun A Dawt zuun he cun a thlep in a thlep ter. A
nung nain a thi mi bantuk in a zau. Cu ahcun, Pa Tluang nih cun, “Pa Cuan, na
kawi Cungpi hi, hiti rumro in a um hi…zaangfak si hrim mu,” tiah Pa Cuan cu a
hei ti.
Pa Cung nih cun rak i theih
ziar ve kaw; a zurit lung cun, “Utluang, nang cu tampi in a holh ding na si lo,
tampi in hlasa ding na si. Na hla cu hun nolh rih. I thlim ning,” tiah Pa
Tluang cu a hei nawl. Cu a bia sinah cun dai tein a thlep.
Khah ngai:
Khah ngai:
"An chim Zawl Tling le Ngan Bawm,
Phiang kum vuikhat lawng i tong hmanh hna seh,
An i duhdawtnak nih zeizong a uk.
Siseh, santlai lo val kei,
Nang kan duhdawtnak thlah siang loin,
A ka uktu caan chungah ka ziam iahmah...
Na muihmai a lo ai lai, na awaan a thi ai lai,
Kei thinlung, dawtnak mangṭam tuar ai lai.
Kum zabu liam in; in tong kho ti hlah hmanh ning,
Na ruah bantuk cun, kan philh hnga lo, ka dawt.
Zuunngaihnak nih a hrem mi ka thinlung intuarnak,
Adongh khawh lai lo ding ka ruah ko ah,
Lungmit cawt a zual.
Siseh, sunghno kanu nih pasel si a ka hnek,
hi bang ka intuar temh pi khawh lo caah.
Ka fiang, aw ka fiang, na ṭa kei:
Hrapkhat duhdawtnak he aa thlem ding ka si..."
Zuunngaihnak nih a hrem mi ka thinlung intuarnak,
Adongh khawh lai lo ding ka ruah ko ah,
Lungmit cawt a zual.
Siseh, sunghno kanu nih pasel si a ka hnek,
hi bang ka intuar temh pi khawh lo caah.
Ka fiang, aw ka fiang, na ṭa kei:
Hrapkhat duhdawtnak he aa thlem ding ka si..."