Laimi dirhmun in biaknak a tthatnak le a tthatlonak ttial hi cu mi vaivuan hna kan lo colh lai dah! A tthatnak ttial ahkhin cun soisel le thangchiat kan ton tuk lai cu, a ruah hmanh ka ruahdomh tuk lo. Asinain, a tthatlonak le a chiatnak ttial tu ahcun zeitimaw in lehrulnak cu a um hrimhrim lai ti cu ka ruah. A ngaingai ti ahcun, tutan ahhin, biaknak hi, Khrihfa biaknak theng, Bodah (Buddha) biaknak theng, Hindu biaknak theng, Islam biaknak theng, ti siloin, amah biaknak kokek hrimhrim zoh in a tthatnak le a chiatnak hi zoh chih ka duh. Pumpak ruahnak pinah, ca rel chap mi hna zong cherhchanh pah in ttial zong kaa zuam ve lai.
Miphun
tuanbia thawhkehnak zohfel le kherhhlai tik ahhin, biaknak hi i funtomnak a kan pe
kho tu bik hrampi pakhat zong a si hi hmuh khawh a si ve. Ruahnak aa dang, hmuhnak aa
dang mi, tuaktan ning aa dang mi hna pawl hmunkhat ah a funtom kho tu bik mi
hna zong a si fawn. Asinain, nihin ni ahcun nitlak lei ram ahcun biaknak
zulhdawinak hi a tum chuk ngaingai, i a hlei in tthangthar mino pawl caah hin a
tum chuk. Kapkhat lei tu ahcun, biaknak hi heh tiah a tthangcho chin ve, i a
hlei in Asia le Africa ram lei ko ahhin a karh chin lengmang ve.
Cu
ve rualrual cun, biaknak kongkau he pehtlai in, ruahnak hi aa dang ngaingai cio
tawn, i cu ruang ahcun nihin ni ahcun biatak tein biaknak kong chimrel hna hi
zatlang umkalnak hmun hna ahcun chimceih lo dingah an ruah ngaingai – nitlak lei
ram hna ahcun. Biana ah, sianginn ah biaknak kong chimceih hna an duh lo, rian
hmun ah biaknak kong chimceih hna an duh lo tibantuk…Biaknak a tthatnak le a
tthatlonak kong ahhin bia-alnak hi a um lengmang i, dongh dawh a si ti lo.
Zatlang nunphung aa sersiam ning le aa thlennawn ning zong nih a tunmer
ngaingai mi a si.
Cucaah,
hi cahmai chung ahhin, a tlangpi deuh in, biaknak a tthatlonak le a a tthatnak
hi langhter khawh ka zuam lai.
Biaknak
a tthatlonak in thawk usihlaw, zoh tuah usih:
- Miphun tawhkehnak tuanbia zoh tikah, biaknak
hi ral a chuahnak a ruang le tukdohnak a chuahnak a ruang a rak si
lengmang. Biaknak le biaknak aa dan tikah, na biaknak nakin ka biaknak a
dik deuh timi ruang ahhin buaibainak a um lengmang.
- Biaknak nih hin mibu hme deuh pawl caah
nehsawhnak le zawmteihnak a chuah ter tawn. Tahchunhnak ah, nu dok pa dok
le miphun hme mah nunphung le zumhnak ngei mi hna khi doh le soisel an si
lengmang tawn.
- Biaknak nih hin zalong tein biahalnak le thil
theih duhnak hi a donhkham ngaingai tawn, ahlei in cu bantuk hna cu
biaknak hrampi he aa kalh mi an si ahcun. Phungchim le biaknak hruaitu hna
zong nih hin chungtel pawl sinah beibaham loin cawnpiaknak hi an ngeih
lengmang tawn.
- Biaknak nih hin rum le ra hi minung
tlerhkhawnnak in a sersiam tawn, tahchunhnak ah mah cu na tuah caah hell
na tla lai tibantuk…
- Biaknak cheukhat nih cun vawlei cung kan
nunnak hi a sining tein hmang kho loin a kan ngerhngawih tuk tawn.
- Biaknak cheukhat nih hin minung nih tlamtlinh
awkah a har tuk mi sinak pawl hi a sersiam tawn hna i cu nih cun
lungdonghnak, phuhrunnak le thinhunnak hna a chuahter tawn hna.
- Caan tampi ahcun hruaitu ttha lo nih hin
biaknak hi a phennak ah an hman tawn.
- Cheukhat biaknak nih hin beibaham loin thil hi
a kan tuah ter tawn, Pathian nih a ka fialmi a si tibantuk ruangah.
- Biaknak tampi hi minung nih kan ser chom mi hna an si, cucaah duhdanhnak le zeirellonak hi a chuahter tawn hna.
Hi vial hin za rih seh, aruang cu chimrel lengmang ahcun a tampi ko lai. Online kip i mi ruahnak cio va kawl i vun thil zong hi fawi ngaingai ve lo. Hi 9 nih hin zeitimaw in khua a kan ruahter ve lai cu ka zumh.
Si cun, biaknak a tthatnak kongkau hi
zoh ve hna usihlaw, kherhhlai ve hna usih.
- Biaknak nih hin minung hi nunnak sullam a kan pek khawh tawn.
Ruahchannak, lungtthawnnak, le zumhngamhnak hna zong a kan ngeihter khawh
tawn.
- Biaknak nih hin ziaza ttha, lungput ttha le nuncan ziaza ttha ngeih
ding ahhin a kan tunmer ngaingai tawn.
- Sifak santlai lo bawmhnak te pawl hna hi biaknak nih a runven
ngaingai mi an si tawn.
- Biaknak nih hin hawikomhnak le mibu tlawnlen ttinak te pawl hi a
kalpi ngaingai, ahlei in zumhnak le hmuhning aa khat mi mibu caah.
- A thianghlim mi cawnpiaknak cauk pawl, Bible, Koran le Hindu Vedas
te pawl chung ahkhin, minung le miphun caah a biapi mi le hrang a tlai mi
fimnak tampi cawn awk in an um.
- Ringawn dawhdawh, zuksuai dawhdawh, inn dawhdawh, hmun dawhdawh le
milem dawhdawh pawl hna hi biaknak nih a chuahter tawn hna.
- Aa thleng cuahmah lio mi vawlei pi ahhin, manh lo ngai in kan umkal
lio ah a cheu caah cun biaknak nih hin dornak, daihnak le i hlim tthannak
zong a kan pek tawn.
- Biaknak nih hin beibaham loin thil tuaktannak, khuaruahnak, tuahsernak
le ningcanglonak in nunnak te hna hi a chimhrin khawh tawn.
- Biakinn, biaknak hmun, biaknak tawlrawn tibantuk pawl hi mibu
pumhkhawmhnak le tonnak ah hman pah lengmang an si tawn.
Khah, hi vial in za ve rih seh. Biaknak a tthatnak kong chim ahcun a tamtuk ve hoi lai. Laimi ca le bang ahcun, biaknak a tthatlonak chim hna hi cu, kanmah Khrihfa biaknak a si lo paoh cun, kan chimrel khawh ngai nain, kanmah Khrihfa biaknak kong he pehtlai cun a chim hrimhrim kan chim ngam lo. Tutan i ka ttialmi zong hi, ka ti cang bang, Khrihfa biaknak theng, Bodah biaknak theng le Islam biaknak theng kongah siloin, amah biaknak kokek thengte ca hrimhrim ah a si.
Biaknak a dirpi i a tlaihchan mi hna caah biaknak kan ttanhnak a ruang cu a cunglei ah kan langhter cang bang, nunnak sullam le hnangam daihnak a kan pek khawh tawn mi hi a si.
Biaknak a dirpi lo i a tlaihchan ve lo mi caah biaknak an dohnak a ruang zong cu, a cunglei kan langhter cang bang, biaknak nih hin mi biaceihnak, mi sualphawtnak le mi zeirellonak a umter tawn ti ruang ahhin a si ve.
Cattialtu dirhmun in, tlawmpal ttial chap ka duh mi cu, Pathian kan zumh a si ahcun, Amah Pathian le pumpak kanmah kan i pehtlaihnak tu hi kan zoh ngaingai ding a si, tiah ka zumh ning a si. Mi caah phungchim, mi caah Pathian zumh, mi kongah va thlak tuk le va ceih tuk hna khi, Pathian an zumhnak le kan zumhnak a fehtertu siloin, a kan tthentthek tu an si tawn. Mi caah ti khawh le thlacam khawh ahcun a ttha tuk hme te. “Mi kongah” timi le “mi caah” ti hi nihin Laimi zumtu tampi nih a thleidan kan thiam lomi a si. Cucaah, mi kongah kan i thlak tuk tawn nain mi caah kan i thlak kho tuk lo. Bu kan kuai lengmang te hna zong khi, Amah Pathian caah kan ttuan ti khi kan philh tawn i, mah ruahnak le mah hmuh ning khuakhan lairelnak in Khrihfabu kan kalpi tawn caah, zia le za ti a si bang, a cio cio zong kan rak i khat cio lo i, zetimaw in entainak a um lengmang tawn caah a si. Khrihfabu tampi ahcun Praise and Worship hlasak kong hna ah kan buai. Khi nih khin, Pathian he kan i pehtlaihnak caah pakpalawng lawngte a chuahter pinah ramkhel ruahnak tamtuk in a hrin chih.
Biaknak pi lawng tlaihchan in umkal
lengmang ahcun tlau a fawi tuk. Pathian le pumpak pehtlaihnak pehzulh in
conghhramh ahcun dirhmun a fek ko lai.