Umharnak (Feeling Bored) A Rianṭuan Ning!
Umharnak nih hin kan nunnak hi a lamkip in a hrawh khawh, i kan thluak hi acid nih thil a ei bantukin a ei khawh tawn. Umharnak timi hi mi tampi nih kan tonmi/ngeihmi le kan hrial khawh lomi ziaza le nunzia pakhat zong, a si. Caan khatkhat ahcun, ho paoh hi umharnak a tong dihmi kan si. Vawlei cungah a umhar bal lomi hi an um lai lo. Cucu, nunnak lamthluan a si. Cu ruang zong ahcun dahkaw 'hawikom' hi kan herh cu.
Mi pakhat khat hi umharnak nih a hun hamh tikah, pingpalo le bialo thil zong a tuah tawn, zoh lo zoh le sawh lo sawh zong a sawh tawn, ...i cuticun, duhsah tein umharnak nih rawhralnak lei ah a kan mawngh. A hlei khun in ramdang kal kannih ko ca ahhin umhar le lilen tuar hi a fawi khun, i rawhralnak he zong kan i naihniam khun.
Umharnak nih hin kan nunzia le ziaza zong hi a chiat ter khawh, i a tlum ter khawh. Umharnak pin lei ahkhin, a vung ngan deuhmi thil: lungzawtnak, ruahnak zawtnak, taksa batnak (uai ngalhnak) tbk zong khi an va um. Vuikhat hnih hmuhtonnak nih cu thil hna cu a chuah pi men lai lo, nain, ramdang kan dirhmun ning hin cun nitin kan tonmi ah a cang. A hlei in duhdawtu ngei lo le hawikom ngei lo kan ca ko ahhin umharnak hi a hrang khun. Cucaah, taksa, thinlung, thlarau lei ah rawhralnak lam hi kan panh ṭheo tawn.
Zeitin Kan Tei Khawh Lai?
Umharnak timi he ai ralkah mi cu nun nuamhnak hi a si ko. Nangmah lawng na si hmanh ah, nun nuamhnak hi hmuh khawh a si; phundang cun, na taksa, thinlung, thlarau caah tuah awk tampi an um ko. Na umnak hmunhma le na ṭhutdirnak hmunhma hrawngah hawikom na ngei men lai lo; chungkhar na ngei men lai lo, i cu ruang ahcun umhar cu a phung, a si. Sihmanhsehlaw, cu umharnak cu tei khawh a si. Cun, 'hawikom' ngeimi na si ahcun: amah nu/pa he cun rem tein um khawh i zuam. Caan i hrawm ṭi ulaw, pakhat le pakhat duhnak i theihthiam piak uh. Hawi zong na ngeih bak lo ahcun umharnak tei hi ahar. Cu ca cun, hawi naa kawl a hau. Cu hna cu nangmah nih na uarmi lentecelh phun, relding phun, tuah ding phun tbk in thok hmaisa; cu hnu ah, na uar lem lomi le na tuah lem lomi thil in i hne bang. Umharnak teinak ding caah tuah awk thil tete hna cu hi bang hin an si:
1. Ca rel silole ṭial ve (Bible, cauk--biazai, capo, tuanbia, lenhoi tbk),
2. Hla ngai silole sa ve
3. Lentecelhnak ngei (pumpalulh, hri-lek, tlik lek, maivan game tbk).
4. Inn le lo thianh, kheng le bel fimtawn
5. Thil le ri suk le thianh
6. Mah le mah thlalang i bih--kaa dawh/dawh lo tiah i chim pah
7. Kanan (multiplication) cinken awkin ciah, ca ciah
8. Capo muicawl zoh (Cartoon, disney tbk).
9. Seh-leng ( bicycle, skate tbk inn pawng hrawng ah i cit
10. Sio thlak, rili kam ah vahvaih
11. Chumh cuan le din ei
12. Khua lakah vahvaih (thli thiang va dawp)
13. Inn kiangkap pangpar zohkhenh/titoih tbk tuah
14. Cawn awk le thiam awk ummi cawn le thiam. Tc: sam meh te pawl hi maivan in cawn khawh a si, ringawn tum tbk te pawl hna
15. Au khuang pah tawn-- (Ah! Huhu! tbk zong in)
[...] Tampi a um ko. Nangmah lila zong nih hi thil ka tuah ahcun ka umhar a zor lai tiah na theihmi hnihkhat a um lai. Cun, nitin in cawn awk hi a thar a um lengmang kha philh hlah. Na umharnak cu tei awkah a fawi tuk. Hi a cung lei thil hna nih hin, sml hnihkhat ca cu an in dohpiak khawh tuk lai.
Ralrin Awk!!!
Umharnak doh lio ahhin i ralrin awk thil tete an um ve. Cucu, tuah peng ṭhiamṭhiam ve an si ahcun umharnak hi a thi kho bal lai lo. Cu hna cu na tuah tuk lo ah an ṭha. Zeicah tiah na caah thilṭha lo an chuah pi khawh. Cu hna cu: Ih tuk te hna, zohdawh lomi thil zoh le cawn, maivan ah tamtuk in caan hmanh (facebook maw, tweeter maw, kaa khatkhat ah), mikip he pehtlaih khawh i zuam (maivan in hawithar tampi ser izuam), tbk hna hi an si. Hi thil hna hi naa ralrin awkah a herh ngaingai thil an si. Cu lo cun rawhralnak nih an hamh ṭhiamṭhiam lai.
Donghank
Umharnak timi hi kokek ziaza pakhat a si. Cu caah cun, zeitik paoh ah a chuak kho i um kho. Sihmanhsehlaw ṭih hlah--hawikom an um, an um lo hmanhah, na taksa, thinlung le thlarau cah tuah awk thil tampi an um ko. Hi hna hmang in na tei khawh hram ve tiah ruahchannak le zumhnak ka ngei.
Umharnak nih hin kan nunnak hi a lamkip in a hrawh khawh, i kan thluak hi acid nih thil a ei bantukin a ei khawh tawn. Umharnak timi hi mi tampi nih kan tonmi/ngeihmi le kan hrial khawh lomi ziaza le nunzia pakhat zong, a si. Caan khatkhat ahcun, ho paoh hi umharnak a tong dihmi kan si. Vawlei cungah a umhar bal lomi hi an um lai lo. Cucu, nunnak lamthluan a si. Cu ruang zong ahcun dahkaw 'hawikom' hi kan herh cu.
Mi pakhat khat hi umharnak nih a hun hamh tikah, pingpalo le bialo thil zong a tuah tawn, zoh lo zoh le sawh lo sawh zong a sawh tawn, ...i cuticun, duhsah tein umharnak nih rawhralnak lei ah a kan mawngh. A hlei khun in ramdang kal kannih ko ca ahhin umhar le lilen tuar hi a fawi khun, i rawhralnak he zong kan i naihniam khun.
Umharnak nih hin kan nunzia le ziaza zong hi a chiat ter khawh, i a tlum ter khawh. Umharnak pin lei ahkhin, a vung ngan deuhmi thil: lungzawtnak, ruahnak zawtnak, taksa batnak (uai ngalhnak) tbk zong khi an va um. Vuikhat hnih hmuhtonnak nih cu thil hna cu a chuah pi men lai lo, nain, ramdang kan dirhmun ning hin cun nitin kan tonmi ah a cang. A hlei in duhdawtu ngei lo le hawikom ngei lo kan ca ko ahhin umharnak hi a hrang khun. Cucaah, taksa, thinlung, thlarau lei ah rawhralnak lam hi kan panh ṭheo tawn.
Zeitin Kan Tei Khawh Lai?
Umharnak timi he ai ralkah mi cu nun nuamhnak hi a si ko. Nangmah lawng na si hmanh ah, nun nuamhnak hi hmuh khawh a si; phundang cun, na taksa, thinlung, thlarau caah tuah awk tampi an um ko. Na umnak hmunhma le na ṭhutdirnak hmunhma hrawngah hawikom na ngei men lai lo; chungkhar na ngei men lai lo, i cu ruang ahcun umhar cu a phung, a si. Sihmanhsehlaw, cu umharnak cu tei khawh a si. Cun, 'hawikom' ngeimi na si ahcun: amah nu/pa he cun rem tein um khawh i zuam. Caan i hrawm ṭi ulaw, pakhat le pakhat duhnak i theihthiam piak uh. Hawi zong na ngeih bak lo ahcun umharnak tei hi ahar. Cu ca cun, hawi naa kawl a hau. Cu hna cu nangmah nih na uarmi lentecelh phun, relding phun, tuah ding phun tbk in thok hmaisa; cu hnu ah, na uar lem lomi le na tuah lem lomi thil in i hne bang. Umharnak teinak ding caah tuah awk thil tete hna cu hi bang hin an si:
1. Ca rel silole ṭial ve (Bible, cauk--biazai, capo, tuanbia, lenhoi tbk),
2. Hla ngai silole sa ve
3. Lentecelhnak ngei (pumpalulh, hri-lek, tlik lek, maivan game tbk).
4. Inn le lo thianh, kheng le bel fimtawn
5. Thil le ri suk le thianh
6. Mah le mah thlalang i bih--kaa dawh/dawh lo tiah i chim pah
7. Kanan (multiplication) cinken awkin ciah, ca ciah
8. Capo muicawl zoh (Cartoon, disney tbk).
9. Seh-leng ( bicycle, skate tbk inn pawng hrawng ah i cit
10. Sio thlak, rili kam ah vahvaih
11. Chumh cuan le din ei
12. Khua lakah vahvaih (thli thiang va dawp)
13. Inn kiangkap pangpar zohkhenh/titoih tbk tuah
14. Cawn awk le thiam awk ummi cawn le thiam. Tc: sam meh te pawl hi maivan in cawn khawh a si, ringawn tum tbk te pawl hna
15. Au khuang pah tawn-- (Ah! Huhu! tbk zong in)
[...] Tampi a um ko. Nangmah lila zong nih hi thil ka tuah ahcun ka umhar a zor lai tiah na theihmi hnihkhat a um lai. Cun, nitin in cawn awk hi a thar a um lengmang kha philh hlah. Na umharnak cu tei awkah a fawi tuk. Hi a cung lei thil hna nih hin, sml hnihkhat ca cu an in dohpiak khawh tuk lai.
Ralrin Awk!!!
Umharnak doh lio ahhin i ralrin awk thil tete an um ve. Cucu, tuah peng ṭhiamṭhiam ve an si ahcun umharnak hi a thi kho bal lai lo. Cu hna cu na tuah tuk lo ah an ṭha. Zeicah tiah na caah thilṭha lo an chuah pi khawh. Cu hna cu: Ih tuk te hna, zohdawh lomi thil zoh le cawn, maivan ah tamtuk in caan hmanh (facebook maw, tweeter maw, kaa khatkhat ah), mikip he pehtlaih khawh i zuam (maivan in hawithar tampi ser izuam), tbk hna hi an si. Hi thil hna hi naa ralrin awkah a herh ngaingai thil an si. Cu lo cun rawhralnak nih an hamh ṭhiamṭhiam lai.
Donghank
Umharnak timi hi kokek ziaza pakhat a si. Cu caah cun, zeitik paoh ah a chuak kho i um kho. Sihmanhsehlaw ṭih hlah--hawikom an um, an um lo hmanhah, na taksa, thinlung le thlarau cah tuah awk thil tampi an um ko. Hi hna hmang in na tei khawh hram ve tiah ruahchannak le zumhnak ka ngei.